TEKST: JELLE STEENBERGEN

De plek waar we eten bereiden begon ooit als weinig meer dan een open vuurtje, dat zowel nachtelijke kou moest verdrijven als waar eten werd bereid. Inmiddels is de keuken uitgegroeid tot een professioneel hightech paradijs waarin we in alle kookwensen kunnen voorzien.

MUZIEK: FINDING HOPE - WONDER

Uitvindingen als infrarode grills, convectiemagnetrons, en hightech hogedrukpannen maken de kookprocessen korter, terwijl blenders en honderd andere soortgelijke gadgets de mise en place tot een eitje maken. In de toekomst tonen nog meer slimme displays alle informatie van portiegrootte tot energieverbruik, en zorgen interactieve koelkasten voor een lijst met recepten op basis van wat je op voorraad hebt. Mocht je iets missen, dan zetten de apparaten het zelf op je bestellijst, en dan heb je die met een druk op de knop snel weer binnen.

Gedurende het leeuwendeel van de 20ste eeuw was de keuken het middelpunt van het huishouden, al was het alleen maar vanwege de tijd die het koken kostte. Het is juist de tijd die mensen hebben, die steeds kostbaarder wordt. De meeste ontwikkelingen op keukengebied zijn er op gericht om de tijd die je als consument en professional in de keuken doorbrengt te verkorten. De toekomst is gericht op het verbeteren van efficiency in de keuken. Voor, tijdens en na het koken.

De verregaande industrialisatie tijdens de 20ste eeuw dwong de keuken min of meer in het moderne keurslijf dat we nu nog steeds kennen. Fabriekswerkers en dagarbeiders hadden niet voldoende geld voor ruime appartementen, waardoor de keuken ook dienst deed als woonkamer of zelfs badkamer. 

Uitvindingen als de kraan en koelkast werden toegankelijk voor iedereen. Een cruciale ontwikkeling was de afzuigkap, waardoor de integratie van de keuken in de rest van het huis opeens geen straf meer was.

De status van de keuken als onwenselijke plek veranderde pas in de laat 19de, begin 20ste eeuw. De uitvinding van het gasfornuis was daarbij van groot belang. Voor het eerst in de geschiedenis was het fornuis niet alleen makkelijk te bedienen, maar kon je het ook gewoon uitzetten als je het niet nodig had. Hoewel de eerste gasfornuizen al rond 1820 het licht zagen, duurde het tot de aanleg van gasleidingen eind 19de eeuw voordat het gasfornuis aan populariteit won.

De rol van de keuken veranderde weinig door de eeuwen heen. Van de Middeleeuwen tot ver in de koloniale tijd zaten de keukens vrijwel altijd in een aparte ruimte. In de warmere zuidelijke staten van de VS was de keuken vaak zelfs een volledig losstaand gebouw.

De grotere boerderijen en plantages runden tijdens het hoogseizoen zogenaamde zomerkeukens, om de vele monden te kunnen voeden. Deze stonden naast de velden, zowel omdat dat makkelijker was voor de arbeiders, en omdat het huis zelf zo geen last had van de hitte en de lucht.

Het verhaal van de keuken gaat hand in hand met het verhaal van vuur. Uitvindingen als het fornuis waren op de eerste plaats bedoeld om het vuur beter in bedwang te houden. In tegenstelling tot nu, was de keuken in het oude Rome geen plaats waar je wilde zijn.

In een Romeinse villa vond je de keuken vaak ver weg van de veelgebruikte ruimtes, en volledig bezet door slaven. Vaak had dit echter ook te maken met de grote hoeveelheid aan rook die slecht afgevoerd kon worden. Het gewone volk had vaak niet de luxe van een eigen keuken, zij gebruikten publieke, open keukens.

Niemand weet precies wanneer de mens als soort het vuur in zoverre meester werd dat we het konden gebruiken om te koken, maar het was zeker een aantal honderdduizend jaar geleden. De mogelijkheid om voedsel te verwarmen en te koken betekende toegang tot een veel breder scala aan voedingsstoffen, en nog belangrijker: veel minder voedsel gerelateerde ziekten. De eerste gerechten die bereid werden bestonden waarschijnlijk uit weinig meer dan de opbrengst van de jacht.

De plek waar we eten bereiden begon ooit als weinig meer dan een open vuurtje, dat zowel nachtelijke kou moest verdrijven als waar eten werd bereid. Inmiddels is de keuken uitgegroeid tot een professioneel hightech paradijs waarin we in alle kookwensen kunnen voorzien.

TEKST: JELLE STEENBERGEN

Uitvindingen als infrarode grills, convectiemagnetrons, en hightech hogedrukpannen maken de kookprocessen korter, terwijl blenders en honderd andere soortgelijke gadgets de mise en place tot een eitje maken. In de toekomst tonen nog meer slimme displays alle informatie van portiegrootte tot energieverbruik, en zorgen interactieve koelkasten voor een lijst met recepten op basis van wat je op voorraad hebt. Mocht je iets missen, dan zetten de apparaten het zelf op je bestellijst, en dan heb je die met een druk op de knop snel weer binnen.

Gedurende het leeuwendeel van de 20ste eeuw was de keuken het middelpunt van het huishouden, al was het alleen maar vanwege de tijd die het koken kostte. Het is juist de tijd die mensen hebben, die steeds kostbaarder wordt. De meeste ontwikkelingen op keukengebied zijn er op gericht om de tijd die je als consument en professional in de keuken doorbrengt te verkorten. De toekomst is gericht op het verbeteren van efficiency in de keuken. Voor, tijdens en na het koken.

De verregaande industrialisatie tijdens de 20ste eeuw dwong de keuken min of meer in het moderne keurslijf dat we nu nog steeds kennen. Fabriekswerkers en dagarbeiders hadden niet voldoende geld voor ruime appartementen, waardoor de keuken ook dienst deed als woonkamer of zelfs badkamer. 

Uitvindingen als de kraan en koelkast werden toegankelijk voor iedereen. Een cruciale ontwikkeling was de afzuigkap, waardoor de integratie van de keuken in de rest van het huis opeens geen straf meer was.

De status van de keuken als onwenselijke plek veranderde pas in de laat 19de, begin 20ste eeuw. De uitvinding van het gasfornuis was daarbij van groot belang. Voor het eerst in de geschiedenis was het fornuis niet alleen makkelijk te bedienen, maar kon je het ook gewoon uitzetten als je het niet nodig had. Hoewel de eerste gasfornuizen al rond 1820 het licht zagen, duurde het tot de aanleg van gasleidingen eind 19de eeuw voordat het gasfornuis aan populariteit won.

De rol van de keuken veranderde weinig door de eeuwen heen. Van de Middeleeuwen tot ver in de koloniale tijd zaten de keukens vrijwel altijd in een aparte ruimte. In de warmere zuidelijke staten van de VS was de keuken vaak zelfs een volledig losstaand gebouw.

De grotere boerderijen en plantages runden tijdens het hoogseizoen zogenaamde zomerkeukens, om de vele monden te kunnen voeden. Deze stonden naast de velden, zowel omdat dat makkelijker was voor de arbeiders, en omdat het huis zelf zo geen last had van de hitte en de lucht.

Het verhaal van de keuken gaat hand in hand met het verhaal van vuur. Uitvindingen als het fornuis waren op de eerste plaats bedoeld om het vuur beter in bedwang te houden. In tegenstelling tot nu, was de keuken in het oude Rome geen plaats waar je wilde zijn.

In een Romeinse villa vond je de keuken vaak ver weg van de veelgebruikte ruimtes, en volledig bezet door slaven. Vaak had dit echter ook te maken met de grote hoeveelheid aan rook die slecht afgevoerd kon worden. Het gewone volk had vaak niet de luxe van een eigen keuken, zij gebruikten publieke, open keukens.

Niemand weet precies wanneer de mens als soort het vuur in zoverre meester werd dat we het konden gebruiken om te koken, maar het was zeker een aantal honderdduizend jaar geleden. De mogelijkheid om voedsel te verwarmen en te koken betekende toegang tot een veel breder scala aan voedingsstoffen, en nog belangrijker: veel minder voedsel gerelateerde ziekten. De eerste gerechten die bereid werden bestonden waarschijnlijk uit weinig meer dan de opbrengst van de jacht.

Food Inspiration Magazine

Food Inspiration Magazine is hét digitale vakblad voor de foodserviceprofessional die op zoek is naar innovatie en inspiratie. Het gratis digitale magazine verschijnt elke maand. Trends, culinaire inspiratie, interviews, conceptwatching en journalist
Volledig scherm